![](/media/lib/175/n-satu-qala-from-east-e46904f38c5b6361f54460a90625a683.jpg)
W Iraku odkryto starożytne miasto
2 października 2013, 08:55Na północy Iraku pod tellem - czyli wzgórzem powstałym wskutek odkładania się kolejnych warstw osadnictwa ludzkiego - odkryto starożytne miasto Idu. Ze znalezionych tabliczek z pismem klinowym oraz zabytków naukowcy dowiedzieli się, że miasto rozkwitało 3300-2900 lat temu. Obecnie na szczycie tellu znajduje się wioska Satu Qala, jednak w przeszłości w tym miejscu istniała stolica niezależnego królestwa
![](/media/lib/497/n-earendel-492d484c76a357462b76827ed1ec5a23.jpg)
Nowy rekord Teleskopu Hubble'a. Odkrył najdalszą znaną nam gwiazdę
30 marca 2022, 16:02Teleskop Kosmiczny Hubble'a pobił wyjątkowy rekord – zaobserwował najdalej od Ziemi położoną indywidualną gwiazdę. Dotychczasowy rekord również należał do Teleskopu Hubble'a i został pobity w 2018 roku, kiedy to zaobserwowano MACS J1149+2223 Lensed Star 1 położoną w odległości 9 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Rekord ten właśnie pobito i to od razu o miliardy lat świetlnych.
![](/media/lib/99/n-ziemia-4446434439fb2c42ffb08d0e44e99ee2.jpg)
Ziemia przeszła kryzys wieku średniego
1 lutego 2018, 06:37Nowe badania wspierają hipotezę mówiącą, że pomiędzy 2,3 a 2,2 miliarda lat temu Ziemia doświadczyła „geologicznego uśpienia”. Naukowcy do dzisiaj spierają się, co wydarzyło się w ciągu tych 100 milionów lat paleoproterozoiku.
![](/media/lib/588/n-menga2-3ad6a9e668deeae99de00a4b9580e389.jpg)
Ludzie epoki kamienia odznaczali się większą inteligencją i wiedzą, niż chcemy przyznać
26 sierpnia 2024, 12:39Na południu Hiszpanii, w miejscowości Antequera, znajduje się jedna z największych megalitycznych struktur w Europie, Dolmen de Menga. Ten olbrzymi tumulus (grobowiec) powstał niemal 6000 lat temu. Po raz pierwszy został zbadany w latach 40. XIX wieku i od tamtego czasu fascynuje archeologów. Autorzy najnowszych badań wykazali, że budowniczowie dolmenu mieli znacznie lepsze rozumienie inżynierii i fizyki, niż jesteśmy skłonni przypisywać ludziom z tamtej epoki. Im lepiej rozumiemy takie struktury, tym bardziej okazuje się, że nie doceniamy ludzi epoki kamienia.
Czy ten olbrzym to naprawdę wielbłąd?
7 października 2006, 10:45W środkowej Syrii szwajcarscy badacze odkryli szczątki nieznanego dotąd olbrzymiego gatunku wielbłąda. Liczą one sobie ok. 100 tys. lat.
![](/media/lib/365/n-morsy-7385bca9484c80bd3a1d2178dd50ae0a.jpg)
Islandzka populacja morsów wyginęła zaraz po tym, jak na wyspie osiedlili się ludzie
16 września 2019, 11:45Naukowcy z Islandii, Danii i Holandii jako pierwsi wykorzystali badania DNA i datowanie radiowęglowe, dzięki którym udowodnili, że w przeszłości na Islandii istniała unikatowa populacja morsa arktycznego, która wyginęła 1100 lat temu, niedługo po tym, jak wyspę zaczęły na szerszą skalę zasiedlać ludy nordyckie.
![](/media/lib/87/n-mamut-z-muzeum-ee31165fcf2e555b6e6b22a9e8dd1ba6.jpg)
Nie taka lodowcowa tundra szara, jak ją malują
10 lutego 2014, 11:23Ok. 50 tys. lat temu podczas epoki lodowcowej arktyczna tundra wcale nie była tak monotonna (pokryta stepem), jak dotąd sądzono. Rosły w niej kolorowe kwiaty, którymi żywiły się mamuty oraz inni duzi roślinożercy.
![](/media/lib/504/n-llanos-25f3b6ef8e81aaa8b512f27abb16d2d7.jpg)
W Amazonii odkryto ślady urbanizacji sprzed przybycia Hiszpanów
26 maja 2022, 11:29Na Llanos de Moxos odkryto setki osad z lat 500–1400, które stanowią zagadkę i przedmiot fascynacji dla archeologów. W ciągu ostatnich lat znaleziono tam dowody, że ludzie zamieszkali boliwijską Amazonię wcześniej niż sądziliśmy, już 1500 lat temu istniała tam sieć stawów hodowlanych, a Llanos de Moxos były jednym z pięciu miejsc na świecie, gdzie udomowiono rośliny u zarania rolnictwa. Teraz odkryto tutaj dowody istnienia początków ośrodków miejskich.
![](/media/lib/304/n-drawidyjskie-d856b1751021bd5abfb9d5faccbd670f.jpg)
Języki drawidyjskie liczą sobie 4500 lat
21 marca 2018, 12:13Nowa analiza lingwistyczna wykazała, że rodzina języków drawidyjskich, w skład których wchodzi 80 języków używanych przez 220 milionów ludzi w centralnych i południowych Indiach oraz na Sri Lance, liczy sobie 4500 lat. Takie dane przekazał międzynarodowy zespół, który zebrał dane od przedstawicieli wszystkich podgrup języków drawidyjskich
![Tak wyglądało drzewo© Frank Mannolini, New York State Museum](/media/lib/6/1179175458_212203-fd087e8641b09480c889c02fa444c2d4.jpeg)
Najstarsze drzewo świata to prawdziwy olbrzym
21 kwietnia 2007, 05:49Według wyników ostatnich rekonstrukcji, najstarsze znane drzewo świata miało ok. 9 m wysokości, a z wyglądu przypominało współczesną palmę.